Tọa đàm ngày 26/9 về “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc-điện ảnh-truyền hình số”, được rất nhiều tờ báo quan tâm, trong đó trang báo nổi tiếng vietnamnet.vn đã viết:Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nội dung số, tình trạng vi phạm bản quyền cũng ngày càng nhức nhối. Các giải pháp tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ góp phần bảo vệ bản quyền nội dung số trên Internet.Trong vòng 70 năm qua, ngành giải trí đã phát triển vượt bậc cùng với tốc độ phát triển của truyền hình, YouTube, mạng xã hội… Người dùng được tiếp cận nội dung mọi lúc, mọi nơi. Các hình thức như nghe nhạc, xem phim trực tuyến đều tăng trưởng mạnh, trong khi những hình thức truyền thống lại sụt giảm hoặc đi ngang.Chia sẻ tại tọa đàm “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc – điện ảnh – truyền hình số”, ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng Giám đốc Thủ đô Multimedia chia sẻ Việt Nam hiện có khoảng 50 triệu người dùng OTT.
Ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng Giám đốc Thủ đô Multimedia trình bày tại tọa đàm. Ảnh: Du LamTừ những năm 1990, khái niệm vi phạm bản quyền cũng xuất hiện nhờ sự phổ biến của Internet. Cuộc cách mạng số hóa đặt ra những thách thức chưa từng có trong bảo mật và bảo vệ bản quyền nội dung, yêu cầu phải có giải pháp mới để bảo vệ nội dung trước hàng loạt rủi ro về xâm phạm bản quyền.Dù Việt Nam đã thực thi các biện pháp chặn tên miền, hay triển khai giải pháp quản lý quyền kỹ thuật số (DRM) để ngăn chặn truy cập và phân phối trái phép, nhưng vẫn chưa đủ và cần tới giải pháp đa chiều. Đặc biệt, DRM tồn tại lỗ hổng cho phép lợi dụng giả mạo gói tin để đánh lừa máy chủ ủy quyền (License Server) và qua mặt việc xác thực cấp quyền lấy nội dung cho các tài khoản không đủ tin cậy.Ngoài ra, các nhà cung cấp truyền hình OTT và hãng phát hành trực tuyến phải đối mặt với các nguy cơ khác như: vi phạm xuyên quốc gia sử dụng VPN, vi phạm trên nhiều nền tảng (mobile, đầu thu, web), vi phạm bằng phát lại trực tuyến (re-streaming).Các đối tượng vi phạm bản quyền sẵn sàng dùng máy quay để quay lại trực tiếp rồi phát lại trên các nền tảng khác, hoặc cắm đầu HDMI để thu lại nội dung rồi phát tán trên Internet.
Toàn cảnh tọa đàm. Ảnh: Du LamÔng Nguyễn Ngọc Hân thông tin, 80% vi phạm diễn ra trên các nền tảng số, trong đó những nội dung bị vi phạm nhiều nhất là chương trình truyền hình (49,4%), phim ảnh (17,1%), nhạc (16%), sách (11,2%) và phần mềm (6,2%).Tại Việt Nam, chỉ riêng năm 2022 đã thiệt hại 348 triệu USD do vi phạm bản quyền. Tính trên toàn cầu, con số lên tới 65 tỷ USD cho ba ngành âm nhạc, phim và truyền hình. Nếu không thể bảo vệ bản quyền, các nhà sản xuất nội dung sẽ không có được ngân sách đầu tư cho các dự án mới phục vụ người dùng.Trước tình hình này, các hãng thiết bị đã áp dụng những biện pháp như xóa dòng thiết bị vi phạm, nâng cấp phần mềm song chưa thể bảo vệ toàn diện.Cần có giải pháp đa chiều có thêm lớp quan sát chủ động quan sát và báo cáo tất cả các can thiệp từ hệ điều hành, các phần mềm can thiệp trước khi cấp quyền xem; cấp quyền tới từng thiết bị một cách linh hoạt theo từng nội dung và tự phân tích, báo cáo thông minh về xu hướng vi phạm bản quyền, cách thức vi phạm bản quyền từ đó đề xuất các giải pháp bảo vệ bản quyền phù hợp.Thủ đô Multimedia đã phát triển giải pháp Sigma Multi-DRM bao gồm ba lớp bảo vệ được kiểm định bởi Catersian, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giải quyết các vấn đề phức tạp của vi phạm bản quyền.Giải pháp quan sát chủ động (SAO) bao gồm 5 tính năng chính: Phát hiện mối đe dọa đa chiều, phát hiện và loại bỏ VPN, kháng lại giả mạo gói tin, phân tích hành vi người dùng và thông tin thời gian thực.Khi sử dụng Sigma Multi-DRM tích hợp SAO, nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT và các nhà phát hành phim, nhạc trực tuyến có thể bảo vệ nội dung độc quyền, nâng cao uy tín thương hiệu, tối ưu doanh thu và chủ động trong bảo mật.Theo ông Nguyễn Ngọc Hân, đối với vấn đề vi phạm bản quyền, một phần lỗi đến từ chính đơn vị chủ thể quyền do không bảo vệ nội dung ngay từ đầu. Tại các phòng thu, ngay khi thu âm, họ đã đính mã để khẳng định bản thu âm được sản xuất ở phòng thu. Khi phát lên Internet, có thể biết họ thu tại phòng thu nào.Đối với giải pháp Sigma Multi-DRM, Thủ đô Multimedia sẵn sàng đồng hành cùng các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp sở hữu quyền để tạo ra môi trường bảo vệ nội dung. Đây cũng là cách để kinh tế đất nước và ngành công nghiệp giải trí nội dung phát triển.Xem chi tiết tại: https://vietna
Sau buổi tọa đàm sáng ngày 26/9/ với chủ đề “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc – điện ảnh – truyền hình số”, do Hội truyền thông số Việt Nam (VDCA) phối hợp với Thủ Đô Multimedia đồng tổ chức, trang web vnmedia.vn nhấn mạnh rằng: Bên cạnh những ưu điểm, cuộc cách mạng số hóa trong lĩnh vực truyền hình đã và đang mang đến những thách thức chưa từng có trong việc bảo mật và bảo vệ bản quyền nội dung, yêu cầu ra đời các giải pháp mới để bảo vệ nội dung khỏi hàng loạt các rủi ro về xâm hại bản quyền…Phát biểu tại tọa đàm “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc – điện ảnh – truyền hình số” diễn ra ngày 26/9, ông Vũ Kiêm Văn, Phó Chủ tịch – Tổng thư ký Hội truyền thông số Việt Nam (VDCA ) cho hay, vấn đề bảo vệ bản quyền nội dung, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay đang gặp rất nhiều thách thức. Đã có nhiều hội nghị, hội thảo bàn về vấn đề này, qua đó cho thấy, đây là vấn đề đang được các doanh nghiệp sáng tạo, kinh doanh nội dung số hết sức quan tâm.Nhận thức được xu hướng đó, cách đây hơn 3 năm, VDCA đã thành lập và ra mắt Trung tâm Bản quyền số. Trung tâm có một nhiệm vụ quan trọng là góp sức giải quyết vấn đề nhức nhối này. Nhiều tổ chức xã hội – nghề nghiệp, doanh nghiệp về khai thác và bảo vệ bản quyền cũng đã ra đời tập trung vào phim, âm nhạc, game… Tạo thành một lực lượng ngày càng đông đảo cùng chung tay góp sức trong công cuộc bảo vệ bản quyền số.Với việc Liên minh Sáng tạo nội dung số Việt Nam (DCCA) phối hợp cùng Thủ Đô Multimedia tổ chức Tọa đàm “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc – điện ảnh – truyền hình số”, thông tin về thực trạng vi phạm bản quyền nội dung số nói chung, cũng như ngành âm nhạc, điện ảnh và truyền hình số nói riêng, đồng thời thảo luận các khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi xâm phạm đến bản quyền đã được chia sẻ.Theo ông Vũ Kiêm Văn, tọa đàm được tổ chức thêm một lần nữa góp tiếng nói và kinh nghiệm cho cộng đồng về vấn đề đang rất thời sự này. Toạ đàm hôm nay tập trung vào những lĩnh vực khá đặc thù là âm nhạc, điện ảnh và truyền hình số – là những lĩnh vực có nhiều vụ việc vi phạm về bản quyền nhất trong thời gian qua và cũng khó xử lý nhất.
Những lỗ hổng của các giải pháp bảo vệ bản quyền số
Trong bối cảnh phân phối nội dung kỹ thuật số đang diễn ra cực kỳ sôi động, sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng truyền hình OTT (Over-The-Top) và các nhà phát hành phim trực tuyến đã đưa người dùng tới một thời kỳ tiêu thụ nội dung giải trí hoàn toàn mới mẻ. Sự thuận tiện trong việc truy cập phim, chương trình truyền hình và sự kiện âm nhạc trực tiếp trên các thiết bị đã làm biến đổi cách khán giả tương tác với nội dung.Tuy nhiên, cuộc cách mạng số hóa này cũng mang đến những thách thức chưa từng có trong việc bảo mật và bảo vệ bản quyền nội dung, yêu cầu ra đời các giải pháp mới để bảo vệ nội dung khỏi hàng loạt các rủi ro về xâm hại bản quyền.
Nhiều thông tin về thực trạng vi phạm bản quyền nội dung số và khó khăn trong việc ngăn chặn vi phạm bản quyền đã được ông Phạm Hoàng Hải – Giám đốc Trung tâm bản quyền Nội dung số, Cục PTTH&TTĐT, Bộ Thông tin và Truyền thông chia sẻ tại tọa đàm.Các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT tại Việt Nam và các hãng phát hành phim trực tuyến như Netflix, Hulu, và Hotstar đã trở thành những nhân tố quan trọng trong hệ sinh thái giải trí Internet khi đáp ứng nhu cầu nội dung không giới hạn. Vì vậy, việc đảm bảo tính toàn vẹn và độc quyền cho các nội dung phát hành đã trở thành một vấn đề quan trọng và là bài toán mà các nhà sở hữu và phát hành nội dung ngày càng coi trọng.Mặc dù các biện pháp chặn tên miền cũng đã bắt đầu được thực thi tại Việt nam; các giải pháp quản lý quyền kỹ thuật số (DRM) như Widevine, FairPlay và PlayReady đã được triển khai để ngăn chặn truy cập và phân phối trái phép, nhưng các giải pháp bảo vệ bản quyền hiện tại vẫn chưa đủ sức bảo vệ và cần một phương pháp đa chiều để giải quyết các rủi ro đang hiện hữu. Đặc biệt, vấn đề mà các nhà cung cấp nội dung đối mặt trong lỗ hổng DRM trước hết là việc lợi dụng sự giả mạo gói tin để đánh lừa máy chủ ủy quyền (License Server) và qua mặt việc xác thực cấp quyền lấy nội dung cho các tài khoản không đủ tin cậy.Bên cạnh những lỗ hổng của DRM, các nhà cung cấp truyền hình OTT và các hãng phát hành trực tuyến phải đối mặt với một loạt các rủi ro khác đòi hỏi các giải pháp bảo vệ bản quyền toàn diện như: Vấn đề dùng thiết bị quay màn hình để phát lại hay vấn đề khai thác các Mạng riêng ảo (VPN) để né tránh hạn chế địa lý, cho phép truy cập nội dung từ quốc gia này phân phối nội dung trái phép tại một quốc gia khác…
Ứng dụng AI trong bảo vệ bản quyền: Lá chắn mới toàn diện hơn
Nhằm đối phó với những mối đe dọa đa dạng này, bên cạnh những chính sách điều hành, quản lý, yếu tố công nghệ cũng sẽ đóng vai trò rất quan trọng. Trước thực tế này, Sigma Multi-DRM giới thiệu một biện pháp bảo vệ đột phá – Sigma Active Observer (SAO). Đây là giải pháp đổi mới vượt xa các hạn chế của các giải pháp DRM truyền thống, cung cấp một cơ chế phòng thủ linh hoạt và tích cực, chủ động phát hiện và thông báo các nguy cơ vi phạm bản quyền.
Ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng giám đốc Thủ Đô Multimedia trình bày tại tọa đàm“Trái tim” của Sigma Multi-DRM là SAO, một bộ công cụ phần mềm mạnh mẽ định nghĩa lại việc bảo mật nội dung. SAO không chỉ đơn thuần là một lớp bảo mật của Sigma Multi-DRM mà còn quan sát hoạt động giám sát mọi khía cạnh của phân phối nội dung và phát trực tuyến. Sử dụng thuật toán Trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, SAO tiến xa hơn trong việc phát hiện và rà soát mọi hoạt động trao đổi dữ liệu trong quá trình phân phối nội dung trên Internet.Với các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT và các nhà phát hành phim, nhạc trực tuyến, việc đón nhận Sigma Multi-DRM với tích hợp SAO tạo thành một chiến lược bảo vệ toàn diện. Bằng cách áp dụng giải pháp năng động này, các nhà cung cấp nội dung có thể giải quyết được những nguy cơ quan trọng như:1. Bảo vệ khỏi Mối đe dọa Đa chiều: Sự cảnh giác do AI của SAO tiêu diệt mối đe dọa ngoài lỗ hổng DRM, đảm bảo nội dung không bị vi phạm bởi các vi phạm biên giới, khai thác VPN và giả mạo gói tin.2. Bảo vệ các nội dung độc quyền: Người đăng ký có thể tự tin tận hưởng nội dung cao cấp, an toàn trong việc truy cập độc quyền và tuân thủ các hạn chế địa lý.3. Nâng cao Uy tín Thương hiệu: Bằng cách tích cực ngăn chặn các mối đe dọa đa dạng, các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình và nhà phát hành nội dung sẽ củng cố danh tiếng thương hiệu và tạo niềm tin từ khán giả.4. Tối ưu doanh thu: Cơ chế phòng thủ thông qua SAO giúp ngăn chặn việc truy cập trái phép, giảm thiểu việc mất doanh thu khi nội dung bị xâm phạm và phát tán miễn phí trên internet.5. Sự Chủ Động Trong Bảo mật: SAO không chỉ bảo vệ, mà còn quan sát và đưa ra cảnh báo trước những mối đe dọa, mang lại sự chủ động cho các nhà cung cấp nội dung.Với môi trường phân phối nội dung ngày càng rộng lớn và vấn đề vi phạm bản quyền nội dung số ngày càng phức tạp, đối mặt với các mối đe dọa kỹ thuật số đa dạng là vấn đề sẽ tồn tại trong môi trường kỹ thuật số. Sigma Multi-DRM với việc tích hợp SAO mang lại một giải pháp năng động và toàn diện, không chỉ giữ vững sự an toàn của nội dung mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp truyền thông kỹ thuật số. Bằng cách chọn Sigma Multi-DRM với SAO, các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT và các nhà phát hành phim trực tuyến đang thể hiện tầm nhìn dài hạn và cam kết với chất lượng và an ninh nội dung trong tương lai kỹ thuật số.Xem chi tiết tại: https://vnmedia.vn/cong-nghe/202309/bao-ve-ban-quyen-cho-nganh-cong-nghiep-am-nhac-dien-anh-truyen-hinh-so-giai-bai-toan-bang-cong-nghe-ce51f7f/
BẢN TIN SỐNG KẾT NỐI TẠI VTC1
Di Li là một nhà văn nữ và là một dịch giả nổi tiếng của Việt Nam, được đánh giá là cây bút nữ của dòng văn học trinh thám. Di Li được xem là hiện tượng của văn học phía Bắc với nhiều tác phẩm được độc giả đón nhận. Khi nhắc đến vấn nạn vi phạm bản quyền trên môi trường số, chị thừa nhận bất lực bởi không ít tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Di Li như chạy hoài đỏ, câu lạc bộ số 7, san hô đỏ, bình minh ở Sahara đã bị vi phạm bản quyền nhưng không biết kêu ai, kiện ai.
Nhà văn Di Li chia sẻ “cuốn cô đơn trên Everest của tôi vừa mới ra mắt được 2 tháng thì đã thấy có bản PDF ở trên mạng rồi, như vậy thì đương nhiên số lượng bán ra sẽ giảm vì người ta sẽ download miễn phí xuống. Người sáng tác thì cũng chỉ biết buồn nhưng thường là người ta bất lực”
Không chỉ trong lĩnh vực sách xuất bản, việc xâm phạm bản quyền trong môi trường số liên quan tất cả các loại hình như phần mềm, âm nhạc, phim ảnh. Chẳng hạn với âm nhạc, năm 2021 câu chuyện xoay quanh ca khúc “Giấc mơ trưa” của nhạc sỹ Giáng Son bị tố vi phạm bản quyền trên nền tảng số Youtube cũng nóng lên trên các diễn đàn. Và liên tiếp ca khúc “Tiến Quân ca” – Quốc ca Việt Nam đã được gia đình nhạc sỹ Văn Cao hiến tặng cho nhân dân và Tổ quốc cũng bị BHMedia báo cáo vi phạm bản quyền trên Youtube. Sau hàng loạt tranh cãi nhưng kết quả vẫn chưa được như mong đợi. Để thấy vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường số ngày càng phức tạp và tinh vi, tuy vậy hoạt động thực thi xử lý lại gặp nhiều khó khăn. Việc thực hiện quyền sao chép tác phẩm tại Việt Nam cũng còn nhiều lỗ hổng.
Mặt khác hiện nay vấn nạn xài chùa đặc biệt đã trở thành thói quen trong xã hội, nhiều ý kiến cho rằng nâng cao ý thức của người sử dụng – những người trực tiếp thụ hưởng tài sản trí tuệ – làm sao để người dân trong xã hội cảm thầy khi sử dụng sách lậu, xem phim lậu, nghe nhạc lậu là vấn đề về đạo đức. Khi đó chúng ta mới có thể chiến đấu và chống lại vấn nạn xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Để giải quyết triện để tình trạng vi phạm bản quyền trên môi trường số thì một chế tài đủ tính răn đe, một quyết tâm đi đến cùng thì cần tăng cường cơ sở kỹ thuật công nghệ, vì riêng chống lại xâm phạm bản quyền sở hữu trí tuệ trực tuyến nếu thiếu công cụ hiện đại không thể nào giải quyết được vấn đề. Giải quyết bài toán này, đầu năm 2022 hệ sinh thái bảo vệ bản quyền âm nhạc trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam đã ra đời với nhiều kỳ vọng về khả năng ứng dụng công nghệ để quản lý và bảo vệ chất xám, bảo vệ tài sản trí tuệ trên môi trường mạng. Viên gạch nền móng này cũng mở ra những chờ đợi cho việc phát huy công nghệ số để bảo vệ bản quyền trong nhiều lĩnh vực khác.
Hệ sinh thái bản quyền âm nhạc trực tuyến MCM được xây dựng bằng 2 công nghệ là bảo vệ bản quyền Sigma DRM và đánh dấu bản quyền Sigma Watermarking. MCM cung cấp 3 dịch vụ chính bao gồm:
1. Ủy quyền bảo vệ và phân phối giúp các nhạc sỹ, tổ chức sở hữu bản quyền có thể quản lý minh bạch quá trình khai thác kinh doanh các bản nhạc internet
2. Giải pháp giúp xây dựng kho nhạc được bảo vệ bản quyền cho các tổ chức và cá nhân
3. Giúp đánh dấu tác phẩm miễn phí, đánh dấu tất cả bản ghi, tác phẩm âm nhạc, sách nói, postcast nhằm định danh từng tác phẩm cho từng đơn vị phân phối nhạc.
Ông Nguyễn Ngọc Hân – Tổng Giám đốc Công ty Thủ Đô Multimedia nhận định: “Từ điện ảnh, giáo dục cho đến âm nhạc thì việc vi phạm bản quyền ngày một nghiêm trọng và trong lĩnh vực âm nhạc thì chúng ta cũng thấy rằng là sự vi phạm đã đến tầm quốc gia. Thách thức lớn nhất của vấn đề vi phạm bản quyền hiện nay đó là sự phát triển quá nhanh của công nghệ dẫn đến ra đời rất nhiều nền tảng cung cấp nội dung số mà chúng ta chưa thể kiểm soát được”.
Mục tiêu xây dựng của hệ sinh thái bảo vệ bản quyền âm nhạc trực tuyến MCM hướng đến bảo vệ các tác giả, các nhạc sỹ, những người sáng tác ra các tác phẩm, sau đó nếu các tác phẩm được bảo vệ rồi thì hệ sinh thái hướng đến bảo vệ tiếp các tác phẩm phái sinh. Giải pháp bảo vệ tiếp được đến các ca sỹ, nhà sản xuất và bảo vệ được chuỗi phân phối
Giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung số Sigma DRM là giải pháp tập trung vào việc bảo mật nội dung media, cung cấp hệ thống có tính sẵn sàng cao và khả năng chịu tải lớn. Quản lý quyền kỹ thuật số là một cấp bảo vệ bản quyền cho các phương tiện kỹ thuật số. Công nghệ DRM sẽ sử dụng các công nghệ để hạn chế việc sao chép và sử dụng các tác phẩm có bản quyền dạng phần mềm độc quyền
Tại Hội Nghị các đại biểu thảo luận nội dung xoay quanh lợi ích, tính năng nổi bật của giải pháp sẽ cung cấp cho Đài các hệ thống đài phát hoàn chỉnh nhằm xử lý tín hiệu, lưu trữ tài nguyên, phân quyền xuất bản, hiệu đính nội dung sau phát sóng, biên tập tự động, cấp phát nội dung live/ Timesheet/ VOD cho đối tác theo từng gói cưới, quản lý phân phối tín hiệu tự động, tòa soạn thông minh, cung cấp hệ thống Media Hub dùng chung cho phát thanh và truyền hình, quản lý cấp phát thống kê, hệ thống phát livestream, hệ thống fastchanel, hệ thống khóa mã bảo vệ bản quyền.
Tại Hội nghị, Ông Vũ Xuân Trường – Giám đốc Đài phát thanh và Truyền hình Tây Ninh nhấn mạnh việc chủ động chuyển đổi số không chỉ giúp các cơ quan báo chí tồn tại mà còn đem lại những lợi thế cạnh tranh phục vụ công chúng tốt hơn trong thời gian tới.
Tham gia Hội nghị, Ông Nguyễn Ngọc Hân – Tổng Giám đốc Thudo Multimedia cũng nhận định rằng giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung số SigmaDRM sẽ giúp các Đài phát thanh và truyền hình tạo được những ấn tượng riêng của từng địa phương khi các nội dung mà địa phương phát triển được bảo vệ tuyệt đối. Bên cạnh đó để giới thiệu về giải pháp tổng thể truyền hình OTT, Ông Đoàn Trung Kiên – Giám đốc Kỹ thuật bộ phận Truyền hình OTT chia sẻ trong kỷ nguyên công nghệ số như hiện nay thì việc ứng dụng truyền hình OTT là bước phát triển mới mở ra nhiều cơ hội để Đài phát thanh – Truyền hình tiếp cận đến nhiều khán thính giả hơn nữa.
Việc áp dụng giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung số do kỹ sư Việt Nam có nhiều thuận lợi trong quá trình vận hành cho các Đài phát thanh – Truyền hình địa phương bởi tính năng dễ dàng sử dụng, khả năng lưu trữ cao, xử lý tín hiệu tốt và khắc phục nhanh chóng các sự cố phát sinh.
Sau buổi Hội nghị, Thudo Multimedia luôn mong muốn mang lại các giải pháp “make in Vietnam” để các Đài phát thanh – Truyền hình ứng dụng cho các sản phẩm nội dung số của mình./.
Việt Nam nỗ lực thực hiện các cam kết về bảo vệ bản quyền
Ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng giám đốc Công ty CP Truyền thông đa phương tiện Thủ Đô (Thủ Đô Multimedia), đơn vị bảo trợ công nghệ cho MCM Online, cho biết cùng với sự phát triển của công nghệ số thì vấn đề vi phạm bản quyền nói chung và bản quyền âm nhạc nói riêng đã trở thành vấn đề nhức nhối. Do đó, việc ứng dụng công nghệ để quản lý, bảo vệ chất xám, bảo vệ tài sản trí tuệ trên môi trường mạng sẽ đáp ứng được lòng mong mỏi, bức xúc của các nhạc sĩ, các tác giả.
“Có được bảo vệ bản quyền, minh bạch khi tác phẩm được sử dụng mới đảm bảo quyền lợi kinh tế của nhà sáng tác, từ đó thúc đẩy nền âm nhạc nước nhà phát triển”.
Việc ứng dụng công nghệ bảo vệ bản quyền âm nhạc trên Internet rất phù hợp với xu thế quốc tế. Những năm gần đây, các tổ chức quốc tế đã có những chuyên đề bàn thảo sâu về vai trò sử dụng công nghệ mới vào việc quản lý và bảo vệ các tác phẩm trên môi trường mạng.
Phát biểu tại sự kiện ra mắt hệ sinh thái bản quyền âm nhạc trực tuyến MCM, ông Nguyễn Minh Hồng, Chủ tịch Hội truyền thông số Việt Nam (VDCA), cho biết bảo vệ bản quyền tác giả cũng như tài sản trí tuệ không chỉ là vấn đề trong nước mà còn là những cam kết quốc tế quan trọng. Việt Nam đã là thành viên của WIPO (Tổ chức sở hữu trí tuệ (SHTT) thế giới) hay WTO (Tổ chức thương mại quốc tế), nên vấn đề bảo vệ bản quyền, sở hữu trí tuệ là một trong những vấn đề chúng ta phải quan tâm.
Tuy nhiên, thực tế diễn ra rất phức tạp, gần như các nhà sản xuất nội dung chưa được bảo vệ tác quyền, gây nhiều vấn đề nhức nhối trong công tác quản lý. Theo ông Nguyễn Minh Hồng, “Tôi tin rằng Cục Bản quyền tác giả cũng rất đau đầu. Hệ sinh thái MCM ra đời là cơ hội nhưng cũng là thách thức, đòi hỏi những nỗ lực sử dụng các giải pháp công nghệ hiệu quả để bảo vệ bản quyền âm nhạc và nhiều lĩnh vực khác”.
Theo bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục bản quyền tác giả, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch (VHTT&DL). các quốc gia trên thế giới cũng đang bàn thảo về vấn đề bảo vệ bản quyền. Việt Nam đang trong quá trình tham gia vào hai hiệp ước quốc tế của tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới là Hiệp ước WIPO về quyền tác giả (WCT) và Hiệp ước WIPO về Trình diễn và Ghi âm (WPPT). Ngày 17/2/2022 vừa qua, Hiệp ước WCT đã chính thức có hiệu lực tại Việt Nam. Với sự kiện này, Việt Nam chính thức tham gia sân chơi bảo vệ bản quyền quốc tế, thực thi các cam kết về bảo vệ bản quyền, trong đó có vấn đề bảo vệ bản quyền trên môi trường số.
Ngoài ra, bà Oanh cho biết Việt Nam cũng đang xem xét để tham gia hiệp ước WPPT. “Đó là những cam kết, nỗ lực của Việt Nam với quốc tế trong vấn đề bảo vệ bản quyền. Câu chuyện tôn trọng bản quyền, công khai minh bạch là câu chuyện mà những người sáng tác, những nhạc sỹ, nhà sản xuất nội dung đều mong mỏi”.
“Ở khía cạnh cơ quan nhà nước, chúng tôi đang nỗ lực xây dựng, hoàn thiện hệ thống quy phạm pháp luật hoàn chỉnh hơn. Quốc hội đang xem xét thông qua sửa đổi một số điều về luật SHTT, trong đó có những vấn đề về bảo vệ bản quyền trên môi trường số. Khi hành lang pháp lý đã đầy đủ, đồng bộ, đặc biệt với sự tham gia các hiệp ước quốc tế, chuyện thực thi luật bản quyền, minh bạch công khai trong khai thác bản quyền, đặc biệt với sự góp phần của các nền móng công nghệ, sẽ đáp ứng được mong mỏi của các nhà sản xuất nội dung”.
ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông
Đồng quan điểm với bà Oanh, ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông, cho biết: “Ngành công nghiệp nội dung số là một lĩnh vực kinh doanh rất lớn, và chúng ta cần có sự thúc đẩy, động lực mới cho thị trường này”.
Theo ông Đồng, bảo vệ bản quyền là một mảnh ghép quan trọng cuối cùng để hoàn chỉnh, đặc biệt là bảo vệ về mặt pháp lý, cho ngành công nghiệp nội dung số. Đối với thị trường âm nhạc, dù phát triển và có nhiều bài hát, nhiều nhạc sỹ tài năng, nhưng “về mặt pháp lý chúng ta lại đang có nhiều lỗ hổng, đặc biệt về mặt bảo vệ bản quyền tác giả”.
Ông Đồng cho biết Hàn Quốc có nền công nghiệp văn hóa âm nhạc rất phát triển, vì ở đó quyền tác giả, các hợp đồng pháp lý được thực hiện rất nghiêm túc. Theo ông, khi hội nhập quốc tế, Việt Nam cần phát triển và có các nghĩa vụ bảo vệ bản quyền tác giả, thực thi hợp đồng chặt chẽ. Công nghệ mang đến một công cụ bảo vệ bản quyền rất mạnh.
Ứng dụng các công nghệ mới để bảo vệ bản quyền âm nhạc trực tuyến
Đại dịch COVID-19 là một cú hích cho nền công nghiệp âm nhạc và thu âm toàn cầu. Xu thế nghe nhạc trực tuyến đã trở nên phổ biến và thúc đẩy nền âm nhạc tăng trưởng trong thời đại Internet. Theo thống kê, Việt Nam đang có khoảng 70 triệu người sử dụng Internet, chiếm hơn 70% dân số. Thị trường âm nhạc trực tuyến có rất nhiều dư địa để phát triển tại Việt Nam. Quản lý tốt vấn đề bản quyền trên Internet, Việt Nam sẽ thúc đẩy sự phát triển của âm nhạc trực tuyến, từ đó mang lại doanh thu lớn cho ngành công nghiệp này.
Làm chủ công nghệ, bảo vệ được bản quyền âm nhạc trực tuyến không chỉ giải quyết được bức xúc của nhạc sỹ ở Việt Nam mà còn phù hợp với xu thế phát triển của âm nhạc trong kỷ nguyên mới.
Ông Nguyễn Minh Hồng cho biết VDCA rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ bản quyền. Hội đã thành lập Trung tâm bản quyền số, với mục tiêu bảo vệ tác quyền trên môi trường mạng khi tình trạng vi phạm bản quyền trên mọi lĩnh vực đang diễn ra hết sức trầm trọng. Trung tâm đã đi vào hoạt động, đóng góp và bảo vệ bản quyền nội dung số nhưng chủ yếu tập trung vào các nội dung báo chí, văn học và khai thác bản quyền trên các nền tảng mạng xã hội. Vì vậy, Chủ tịch VDCA hy vọng MCM Online sẽ có các hoạt động phối hợp để cùng trao đổi chia sẻ kinh nghiệm.
Ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Truyền thông Đa phương tiện Thủ Đô
Nói về việc ứng dụng công nghệ để bảo vệ bản quyền nội dung số, ông Nguyễn Ngọc Hân cho biết vấn đề ứng dụng công nghệ để bảo vệ bản quyền âm nhạc có vẻ đang xa lạ, nhưng lại rất thông dụng với các lĩnh vực nội dung khác, chẳng hạn như phim, truyền hình. Khái niệm DRM (digital right management) rất quen thuộc với các mảng nội dung phim truyện, truyền hình.
Theo thông tin được ông Hân đưa ra, công tác bảo vệ bản quyền cho phim và các nội dung có giá trị lớn trên truyền hình, như giải Ngoại hạng Anh, đã được bảo vệ tốt bằng công nghệ Việt Nam. “Chúng tôi tin rằng các giải pháp tốt đã được áp dụng này cũng sẽ bảo vệ tốt cho lĩnh vực âm nhạc”, ông Hân nói.
MCM Online sẽ sử dụng hiệu quả công nghệ của mình, nhanh chóng bắt tay với các tổ chức trong nước và quốc tế, hình thành nền âm nhạc trực tuyến theo xu hướng quốc tế, giúp ngành âm nhạc trở thành ngành mũi nhọn, đóng góp doanh thu xứng đáng cho nền kinh tế đất nước.
Đặc biệt, trong cuộc trao đổi bên lề sự kiện ra mắt hệ sinh thái bản quyền âm nhạc trực tuyến MCM, Tổng giám đốc Thủ Đô Multimedia, cho biết hệ sinh thái bảo vệ bản quyền MCM sẽ ứng dụng blockchain vào tính năng hợp đồng thông minh. Đầu tiên, hệ sinh thái MCM sẽ minh bạch số lần đếm mỗi khi tác phẩm được sử dụng qua công nghệ bảo vệ bản quyền Sigma DRM và đánh dấu bản quyền Sigma Watermarking. Trong hợp đồng thông minh, công nghệ blockchain sẽ thông báo ngay lập tức những kết quả này đến tất cả các bên liên quan đến tác phẩm.
Ông Hân cho biết Việt Nam hiện đang ở những bước đầu tiên xây dựng và áp dụng công nghệ cho lĩnh vực bảo vệ bản quyền. “Chúng tôi áp dụng tất cả các tiêu chuẩn quốc tế vào giải pháp của Việt Nam, đưa công tác bảo vệ bản quyền âm nhạc phát triển theo lộ trình quốc tế”.
“Điều tôi muốn nhấn mạnh về hệ sinh thái MCM là hoàn toàn sử dụng công nghệ và chất xám của người Việt Nam, để xây dựng nên công nghệ cho nước mình. Các giải pháp công nghệ của MCM đã được quốc tế kiểm định và công nhận”.
MCM là hệ thống bảo vệ bản quyền trên Internet đầu tiên tại Việt Nam, được xây dựng bằng hai công nghệ: Bảo vệ bản quyền Sigma DRM và đánh dấu bản quyền Sigma Watermarking.
Công nghệ Sigma DRM tiến hành mã hóa tất cả các bản nhạc, cấp khóa giải mã mỗi khi tác phẩm được sử dụng và mỗi lần cấp khóa hệ thống sẽ đếm như một lần sử dụng tác phẩm. Việc cấp khóa cho mỗi lần sử dụng, có thể ví như một lần xin phép sử dụng tác phẩm và đó là nền tảng để minh bạch số lần sử dụng tác phẩm trên môi trường Internet. Công nghệ DRM hiện nay đã được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu để bảo vệ bản quyền trong lĩnh vực truyền hình hay xuất bản điện tử.
Trong khi đó, công nghệ Sigma Watermarking được dùng để đánh dấu (ký số) khi muốn phân phối hay phái sinh 1 tác phẩm âm nhạc, từ đó giúp các tác giả có thể truy vết, dễ dàng kiểm tra nguồn gốc, hoặc theo dõi việc phân phối, sử dụng tác phẩm của họ trên môi trường mạng./.
Theo thông tin trên trang observer.com, mới đây, Liên minh những người làm âm nhạc (Music Workers Alliance – MWA), một tổ chức đại diện cho các nhạc sĩ, DJ và kỹ sư âm thanh độc lập, đã phát động một chiến dịch bảo vệ công lý cho nền âm nhạc phát trực tuyến. Liên minh vận động các nhà làm luật thay đổi những điều khoản cho phép các công ty như Google và YouTube kiếm hàng tỷ USD từ việc vi phạm bản quyền hàng loạt bài hát, bản nhạc; và cho phép các dịch vụ phát trực tuyến như Spotify trả mức thù lao xứng đáng cho các nhạc sĩ.
“Vi phạm bản quyền hàng loạt làm giảm giá trị tất cả các tác phẩm âm nhạc và tạo ra một thị trường chợ đen rộng lớn”, Ben Brock, tay trống và là thành thành viên MWA cho biết tại cuộc biểu tình khởi động chiến dịch của MWA hồi tháng 2 được observer.com dẫn lời.
Các thành viên MWA đã lên tiếng về việc vi phạm bản quyền âm nhạc trực tuyến. Họ mô tả cách một album, sau khi được phát hành, xuất hiện trên YouTube, nơi mọi người có thể nghe miễn phí. Ngay cả khi bản nhạc không có trên YouTube, thu nhập của nhạc sỹ vẫn sẽ bị ảnh hưởng bởi tình trạng vi phạm bản quyền trực tuyến diễn ra khắp nơi trên Internet, hoặc mức thù lao rẻ rúng mà các nền tảng trả cho các nhạc sỹ.
Do tình trạng vi phạm bản quyền quá tràn lan như vậy, nên âm nhạc, đang bị đối xử như thông tin, nghĩa là đòi hỏi phải được sử dụng miễn phí. MWA cho rằng đây là một hệ tư tưởng tạo ra hàng tỷ USD cho những nền tảng công nghệ nhưng lại làm giảm số lượng những người sáng tạo nội dung.
Trong khi đó, tại Việt Nam, tình trạng vi phạm bản quyền âm nhạc trực tuyến cũng đáng báo động. Tại một sự kiện giới thiệu nền tảng bảo vệ bản quyền âm nhạc MCM gần đây, nhạc sỹ Xuân Phương đã bày tỏ: “Thời gian gần đây các vụ vi phạm bản quyền âm nhạc trên mạng ngày càng gia tăng, gây bức xúc lớn với giới nhạc sỹ, tổn hại đến sự nghiệp sáng tác, lao động nghệ thuật của chúng tôi”.
Bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục bản quyền tác giả, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) cho biết trong thời đại công nghệ số phát triển, khi công nghệ phát triển từng giờ từng phút, vấn đề bảo vệ bản quyền trở thành vấn đề nhức nhối.
Bà Oanh nhận định câu chuyện vi phạm bản quyền trong lĩnh vực số không chỉ có ở Việt Nam mà cả trên thế giới. Khi các tác phẩm được đưa lên khai thác trên Internet, chỉ một cú nhấp (click) chuột tác phẩm đã đến được với công chúng. Chính vì sự thuận tiện này trong môi trường số, các tác giả có thể đưa tác phẩm đến với công chúng nhanh chóng rộng rãi hơn. Nhưng sự thuận tiện của công nghệ cũng khiến nạn vi phạm bản quyền lan rộng.
“Nếu chúng ta bảo vệ được bản quyền các tác phẩm, thì mới có thể khuyến khích các tác giả đầu tư sáng tác. Trong môi trường số, không chỉ Việt Nam mà thế giới cũng rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ bản quyền trên môi trường số”, bà Oanh nhấn mạnh.
Ngày 22/2/2022 vừa qua, nền tảng bảo vệ bản quyền âm nhạc trực tuyến MCM chính thức ra đời. Buổi ra mắt đã thu hút sự chú ý của đông đảo các nghệ sỹ, hầu hết đều là nạn nhân của nạn vi phạm bản quyền, đều có những tác phẩm bị đưa ra sử dụng, thương mại hóa mà không hề được xin phép bản quyền, chưa nói đến việc trả tiền bản quyền. Vì vậy, các nghệ sỹ đều đặt niềm tin vào một giải pháp công nghệ giúp bảo vệ tác phẩm.
CKS giúp bảo vệ bản quyền âm nhạc bằng cách nào?
Ông Nguyễn Ngọc Hân, Tổng giám đốc Công ty CP Truyền thông đa phương tiện Thủ Đô (Thủ Đô Multimedia), đơn vị bảo trợ công nghệ cho MCM Online, cho biết giải pháp bảo vệ bản quyền âm nhạc trực tuyến của MCM có điểm mạnh nằm ở công nghệ. MCM tuân thủ các nguyên tắc cơ bản về bảo vệ bản quyền. Trong mỗi giải pháp có các bí quyết riêng và giải pháp của MCM đã được các tổ chức quốc tế công nhận đạt chuẩn.
Ông Hân chia sẻ: “MCM chứa đựng nhiều hy vọng của chúng tôi. Thứ nhất, đây là lần đầu tiên Việt Nam xây dựng một nền tảng bảo vệ bản quyền theo tiêu chuẩn quốc tế, áp dụng những tiêu chuẩn quốc tế vào cho lĩnh vực bản quyền. Thứ hai, chúng tôi đang nhìn thị trường sử dụng bản quyền âm nhạc theo một chiều hướng mới, đó là người dùng có xu thế sử dụng âm nhạc trực tuyến đang tăng mạnh, và vì thế cần có một nền tảng cung cấp âm nhạc trực tuyến – nền tảng này không chỉ giúp các nhạc sỹ, nhà sản xuất trong nước có thể cung cấp âm nhạc, mà khi chúng ta xây dựng một nền tảng tiêu chuẩn quốc tế, thì các đơn vị âm nhạc quốc tế cũng yên tâm khi cung cấp nhạc vào thị trường Việt Nam”.
Theo thống kê, tiêu dùng âm nhạc trên nền tảng số mỗi năm đều tăng 2 con số, điều đó cho thấy âm nhạc trực tuyến đang có nhiều dư địa phát triển. Trong khi đó, những nội dung số như âm nhạc trực tuyến là những sản phẩm vô hình, chúng ta không thể nhìn bằng mắt. Ví dụ có một tệp (file) nhạc mp3, khi chuyển file nhạc đó cho một đơn vị A và rồi lại chuyển file đó cho đơn vị B, không ai nhìn thấy “sự chuyển giao qua lại” này. Vì vậy, để phân biệt được, khi chuyển cho đơn vị thứ nhất, tác phẩm phải được “ký một CKS”, và cũng tác phẩm đó khi chuyển cho đơn vị hai, tác phẩm sẽ có “CKS thứ hai”.
Dựa trên cơ chế công nghệ đó, một nền tảng mạng xã hội, ví dụ như TikTok, khi họ dùng tác phẩm, dù chỉ một giây, nhưng đã có CKS và từ đó sẽ truy vết được đoạn nhạc đó được đơn vị nào sử dụng.
Theo ông Hân, MCM xử lý vấn đề từ gốc trước. Nếu tất cả nhạc sỹ, ca sỹ, nhà sản xuất âm nhạc đều thực hiện bảo vệ bản quyền tác phẩm, thực hiện CKS, khi đó tất cả tác phẩm trên Internet sẽ được định hình, không còn là “sản phẩm vô hình” nữa.
MCM hiện đang cung cấp công cụ CKS miễn phí. Các đơn vị có tác phẩm chỉ việc tải tác phẩm lên hệ thống và lưu lại, sản phẩm đầu ra đã chứa CKS. Trong công tác phân phối tác phẩm, các bên sẽ dùng sản phẩm đã có CKS.
“Và như vậy, chúng ta sẽ phát triển được những gì chúng ta bảo vệ, phát triển được những tác phẩm đã có CKS, dần dần công tác bảo vệ sẽ lan ra, và giúp phần lớn các tác phẩm âm nhạc trên môi trường Internet được định danh”, ông Hân chia sẻ.
Công nghệ sử dụng CKS là công nghệ chèn mã vào trong các phổ nhạc, việc chèn mã liên tục sẽ bảo vệ toàn bộ tác phẩm. Những đơn vị muốn sử dụng tác phẩm phải có “chìa khóa” để giải mã, dù họ chỉ sử dụng một đoạn nhạc ngắn, do phần mềm loại bỏ nhiễu không thể loại bỏ toàn bộ những mã chèn này. Thứ hai, trong suốt bản nhạc, CKS cũng được đóng liên tục, nên nếu cắt một đoạn nhạc nhỏ ra, đoạn nhạc đó vẫn bao gồm CKS.
Hiện nay ở Việt Nam, việc bảo vệ bản quyền âm nhạc trên Internet vẫn chưa được đơn vị nào áp dụng công nghệ CKS, như vậy, để bảo vệ tác phẩm. MCM đời giống như một miếng ghép, ghép vào công tác bảo vệ, phân phối âm nhạc truyền thống. Ông Hân cho biết trong tương lai, với công nghệ bảo vệ bản quyền như vậy, MCM sẽ xây dựng những kho nhạc có bản quyền, bảo vệ bản quyền cho các đơn vị, tổ chức.
“Bằng giải pháp này, chúng tôi có thể hợp tác với tất cả các bên có nhu cầu bảo vệ bản quyền. Đó vừa như một miếng ghép nhưng lại có tính tương hỗ, tạo thành bức tranh tổng thể trong việc sử dụng bản quyền âm nhạc Việt. Và từ đó, việc sử dụng bản quyền âm nhạc số sẽ đi vào nề nếp”, CEO Thủ đô Multimedia nói./.
Phản hồi gần đây